Demissionair staatssecretaris Mariëlle Paul (VVD, Emancipatie) heeft besloten niet deel te nemen aan de Budapest Pride. Volgens Paul is de situatie rond de mars te onduidelijk om als vertegenwoordiger van het Nederlandse kabinet mee te lopen. Haar besluit stuit op kritiek vanuit verschillende lhbti-organisaties.
De Pride-mars in Hongarije is dit jaar officieel verboden door de autoriteiten. De rechten van lhbti-personen in het land zijn de afgelopen jaren steeds verder ingeperkt, wat tot zorgen leidt bij Europese regeringen en mensenrechtenorganisaties.
Risico op arrestatie
Paul is wel afgereisd naar Boedapest om namens het kabinet de Hongaarse regering aan te spreken op het niet naleven van Europese mensenrechtenverdragen. Aanvankelijk liet ze weten de situatie te willen beoordelen voordat ze zou besluiten om wel of niet mee te lopen. Uiteindelijk zag ze daarvan af vanwege het risico op arrestatie voor deelnemers.
“Ik had vooraf aangegeven dat ik mijn afweging zou maken op basis van de situatie rond de mars,” aldus Paul. “Als kabinetsvertegenwoordiger moet ik uiterst zorgvuldig handelen.”
Hoewel het ministerie van Buitenlandse Zaken het reisadvies voor Hongarije niet heeft aangepast, worden reizigers wel gewaarschuwd dat deelname aan de Pride een boete van 500 euro kan opleveren.
Boze reacties uit lhbti-wereld
Verschillende prominente vertegenwoordigers uit de lhbti-gemeenschap reageren teleurgesteld. Hans Verhoeven, oprichter van Pride Amsterdam, noemt het besluit “volstrekt ongepast en ongelooflijk”.
“Iedereen hier loopt hetzelfde risico. Het risico voor haar weegt in geen enkel opzicht op tegen de structurele schending van rechten die hier plaatsvindt.”
Ook Suzanne van de Laar, voorzitter van Pride Amsterdam, is verbaasd: “Ik heb haar zelfs geappt om te vragen waarom ze er niet is. De regering zegt steeds: wij staan achter je – dan moet je dat ook laten zien.”
COC Nederland spreekt van een gemiste kans: “Ze heeft wel goede gesprekken gevoerd, maar haar aanwezigheid op de mars had een krachtiger signaal afgegeven,” aldus woordvoerder Philip Tijsma.
Ondanks verbod toch doorgang
Hoewel de Hongaarse politie de mars verbood, gaat het evenement toch door. De burgemeester van Boedapest – een politieke tegenstander van premier Orbán – bevestigde dat hij de Pride niet tegenhoudt. Vertegenwoordigers van ambassades, zo’n 70 Europarlementariërs, en meerdere Nederlandse politici, waaronder zeven Kamerleden en burgemeester Halsema, lopen mee. Ook de Nederlandse ambassadeur is aanwezig.
Politieke spanningen
PVV-leider Geert Wilders mengde zich deze week ook in het debat. Hij liet via sociale media weten dat het hem “niet zou deren” als burgemeester Halsema “in Hongarije zou blijven.” De opmerking leidde tot scherpe kritiek van onder meer de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma, die sprak van “een kwaadaardig nieuw dieptepunt”.
‘Sterk signaal afgegeven’
Staatssecretaris Paul benadrukt dat ze wél een belangrijke bijdrage heeft geleverd:
“Ik heb namens het kabinet een duidelijk signaal afgegeven, in gesprekken met mensenrechtenorganisaties, de burgemeester van Boedapest en de Europese Commissie. In heel Europa moet je vrij kunnen zijn om te zijn wie je bent en van wie je houdt.”