Minister Marjolein Faber (Asielzaken) heeft stevige kritiek geuit op het geweld dat gepaard ging met recente protesten tegen de komst van asielzoekerscentra (azc’s). Volgens haar zijn dergelijke acties “onacceptabel”. Toch is ze voorlopig niet van plan om persoonlijk af te reizen naar gemeenten waar de spanningen oplopen, ondanks oproepen daartoe vanuit de lokale politiek.
Bekijk hier:
Onrust bij demonstraties, onder meer in Uden
In verschillende gemeenten, waaronder het Noord-Brabantse Uden, vonden recent demonstraties plaats waarbij de sfeer omsloeg. Tijdens een protest in Uden werd vuurwerk afgestoken, werden stenen gegooid en vonden bedreigingen plaats. Deze ongeregeldheden zijn op videobeelden vastgelegd.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) wijst op de rol van het kabinetsbeleid als mogelijke aanleiding voor de hevige protesten. Met name de onzekerheid rond de spreidingswet – die het kabinet het liefst zo snel mogelijk wil schrappen – zorgt voor verwarring. Ondanks het voornemen tot afschaffing, blijven gemeenten tot dat moment verplicht opvangplekken te realiseren, wat tot onrust leidt onder inwoners.
Lokale bestuurders voelen zich alleen gelaten
Veel gemeenten ervaren het als moeilijk om het draagvlak voor een azc te behouden of te creëren. Zij vragen zich af waarom er opvanglocaties moeten worden ingericht als deze verplichting binnenkort mogelijk vervalt. Gemeentebestuurders spreken van een gebrek aan steun vanuit Den Haag en hoopten dat Faber zich duidelijker zou uitspreken, zoals minister Judith Uitermark (Binnenlandse Zaken) eerder deed tijdens een bezoek aan Maashorst – de gemeente waar Uden onder valt.
Politieke druk in de Kamer
Tijdens een Kamerdebat kregen de zorgen van de gemeenten bijval van D66, ChristenUnie en GroenLinks-PvdA. Zij pleitten voor een krachtiger optreden van de minister en wezen op het inconsistente beleid. CU-Kamerlid Don Ceder noemde Fabers aanpak een “jojobeleid” dat volgens hem juist leidt tot escalatie.
Ook VVD’er Queeny Rajkowski gaf aan de zorgen over de protesten te delen. “Begrip voor zorgen is er zeker, maar intimidatie mag nooit de norm worden,” aldus Rajkowski. De VVD vermijdt echter het leggen van een directe link tussen het gevoerde beleid en de toename van onrust.
Faber liet weten het sentiment in het land te begrijpen. “Veel mensen hebben het gevoel dat in iedere gemeente een azc komt, wat niet klopt, maar dat gevoel leeft wel,” zei ze. Tegelijkertijd benadrukte ze dat geweld geen plaats mag hebben in protesten. “Dat helpt niemand en is simpelweg niet acceptabel.”
Geen persoonlijk bezoek, wel ambtelijk contact
Ondanks de kritiek houdt Faber vast aan haar aanpak: geen fysiek bezoek aan gemeenten, maar ondersteuning vanuit het ministerie. “Er is al regelmatig contact tussen ons en de lokale overheden. Die steun is er,” aldus de minister.
Deze houding leidde tot frustratie bij verschillende partijen in de Kamer. D66-Kamerlid Anne-Marijke Podt stelde dat echte steun ook zichtbaar moet zijn: “Ga naar die gemeenten toe en leg daar persoonlijk uit waarom opvang nodig is.” CU’er Don Ceder voegde daaraan toe: “Als u als minister niet in staat bent met bestuurders en inwoners in gesprek te gaan, dan ontbreekt het aan leiderschap.”
Faber gaf aan dat zij andere signalen ontvangt. Volgens haar zijn er juist gemeenten die zich wél gesteund voelen door haar beleid en de communicatie met het ministerie.