JERUZALEM – De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft woensdag tijdens een zeldzame persconferentie zijn voorwaarden voor een einde aan de oorlog in Gaza uiteengezet. Opvallend daarin is zijn verwijzing naar het omstreden vredesplan van Donald Trump, waarin wordt gepleit voor het vertrek van álle Gazanen uit het gebied. Daarmee spreekt Netanyahu zich voor het eerst openlijk uit over een scenario dat volgens critici neerkomt op etnische zuivering.
“De wereld wil dat wij de oorlog stoppen,” zei Netanyahu. “Ik ben bereid om te stoppen – maar alleen onder onze voorwaarden.” Tot die voorwaarden behoren onder meer: de terugkeer van alle Israëlische gijzelaars, volledige ontwapening van Hamas, militaire controle over Gaza én het uitvoeren van Trumps plan voor een ‘nieuw’ Gaza.
Trumps plan: ‘Gaza zonder Palestijnen’
Het plan van voormalig president Trump werd eerder dit jaar gepresenteerd en stuitte op stevige internationale kritiek. De kern: de 2,1 miljoen inwoners van Gaza zouden moeten vertrekken naar buurlanden, terwijl Gaza zelf zou worden omgebouwd tot een economisch toeristisch paradijs – ‘de Rivièra van het Midden-Oosten’.
Hoewel Netanyahu niet letterlijk zei dat alle Palestijnen Gaza moeten verlaten, was zijn boodschap duidelijk. “Inwoners die willen vertrekken, zullen die mogelijkheid krijgen,” aldus de premier. Hij benadrukte dat Gaza nooit meer een bedreiging voor Israël mag vormen en dat het Israëlische leger volledige controle zal houden over het gebied.
Humanitaire crisis in Gaza groeit
Terwijl de politieke discussie oplaait, verergert de humanitaire situatie in Gaza. Volgens de VN is er nog steeds sprake van ernstige voedseltekorten. Israël liet woensdag 100 vrachtwagens met meel, babyvoeding en medische hulp toe, maar de goederen konden niet direct worden opgehaald vanwege onveilige routes en dreigende plundering. De waarde van een vrachtwagenlading meel zou inmiddels omgerekend 400.000 dollar bedragen.
Netanyahu verklaarde dat Israël er alles aan doet om “een humanitaire crisis te voorkomen” – mede om internationale steun te behouden. Hij beschuldigde VN-organisaties, zoals UNRWA, ervan hulpgoederen door te sluizen naar Hamas. Daarom wil hij samen met de VS werken aan een nieuw distributiemodel, waarbij voedsel direct bij kinderen terechtkomt – en niet bij militante groeperingen.
Ophef over ‘pariastaat’-uitspraken
Netanyahu reageerde ook fel op recente uitspraken van Yair Golan, oud-generaal en leider van de Israëlische Democratische Partij. Golan beschuldigde het leger ervan Palestijnse kinderen “als hobby” te doden en stelde dat Israël zich internationaal ontwikkelt tot een “pariastaat”. Netanyahu noemde de uitlatingen “afschuwelijk”.
De spanningen zijn intussen ook buiten Israël voelbaar. In Washington werden donderdag twee medewerkers van de Israëlische ambassade doodgeschoten. Golan houdt het beleid van Netanyahu mede verantwoordelijk: “De haat die hij aanwakkert, zet levens van Joden wereldwijd op het spel.”
Netanyahu noemt de aanval echter een “voorbeeld van antisemitisme” en een direct gevolg van wat hij noemt “de wilde ophitsing tegen Israël”.
Bron: De Volkskrant